Een nieuwe manier van keuren
In seizoen (oogst) 2020 startte BKD, in samenspraak met Anthos en de NVWA, de pilot Horizontaal Toezicht bij drie lelie-exporteurs. Bij deze nieuwe manier van keuren, liggen meer verantwoordelijkheden bij de bedrijven zelf, op het gebied van de (fytosanitaire) kwaliteit van de partijen en het invoeren van de juiste kwaliteitsgegevens in Ketenregister. Na een positieve evaluatie van het eerste jaar, is de pilot in 2021 vervolgd en hebben twee nieuwe lelie exporteurs zich aangesloten bij de pilot. Op 30 maart van dit jaar heeft wederom een evaluatie plaats gevonden en is besloten door te gaan met Horizontaal Toezicht in de lelie-export. Deze manier van keuren wordt nu aan alle exporteurs van lelie aangeboden.
Transparantie en vertrouwen
Voorwaarde voor deelname aan Horizontaal Toezicht is een zogenaamde “Ketenregister-Full” aansluiting. Deelnemende exporteurs moeten daarnaast een kwaliteitshandboek inleveren, waarin het gehele exportproces van hun bedrijf van A tot Z beschreven staat. De werkwijze is gebaseerd op transparantie van de exporteurs en vertrouwen in hun handelen. Deelnemende exporteurs moeten de juiste gegevens in Ketenregister invoeren, zoals onder andere de eigen partijnummers en de grond-eis.
Audit
Middels een erkenningsregeling, erkennen de bedrijven richting BKD dat hun proces in het kwaliteitshandboek goed staat beschreven en dat BKD op basis hiervan de audits doet. BKD keurt bij Horizontaal Toezicht namelijk niet meer direct alle partijen, maar toetst en controleert steekproefsgewijs het proces en de bevindingen van de exporteur. De keurmeesters bezoeken de deelnemende bedrijven onaangekondigd voor een audit, om bijvoorbeeld fysieke keuringen bij de spoellijn of voorraad te beoordelen. Een audit verstoort het proces bij de exportbedrijven minder dan de traditionele keuringen. Horizontaal toezicht vergt nieuwe auditvaardigheden van de export-keurmeesters. Hiertoe hebben de betrokken keurmeesters in 2021 extra opleiding gekregen.
Positieve inzet van ‘eigen verantwoordelijkheid’
In de eerste twee pilot jaren, zijn de enkele feiten die werden gevonden tijdens de audits direct met de bedrijven besproken en opgelost. Belangrijk hierbij is dat het aantal geconstateerde feiten verhoudingsgewijs lager lag dan bij reguliere keuringen in eerdere jaren. Het Horizontaal Toezicht heeft niet tot notificaties vanuit derde landen geleid. De pilot van twee jaar is daarmee voorspoedig verlopen en een positief voorbeeld van toezicht op bedrijven met inzet van ‘eigen verantwoordelijkheid’ van bedrijven.
Aanmelden horizontaal toezicht?
Vanwege de goede resultaten, kunnen alle lelie-exporteurs zich nu bij BKD aanmelden voor deze nieuwe manier van keuren. Horizontaal Toezicht is geen verplichting, bedrijven kunnen ook nog op de ‘standaard manier’ al hun partijen blijven laten keuren. Voor deelname is in eerste instantie ook een investering nodig van bedrijven, zoals het aanleveren van een kwaliteitshandboek in de vorm van een erkenningsregeling. Voor andere gewassen dan lelie geldt het Horizontaal Toezicht nog niet. BKD hoopt hier op den duur, als daar vraag naar is vanuit het bedrijfsleven, wel ook soortgelijke pilots uit te kunnen rollen.
Exporteert u lelies en heeft u interesse in het werken volgens Horizontaal Toezicht? Neem dan contact op met ons Service center via info@bkd.eu.
Foto stempel: René Faas
